Jednym z istotnych elementów gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ), oprócz ekoprojektowania i oceny cyklu życia produktów, jest minimalizacja pozostawianego przez nie śladu węglowego. Duży wpływ na zmniejszenie zużycia energii oraz emisji gazów cieplarnianych mają opakowania z tworzyw sztucznych.
Czym jest ślad węglowy?
Śladem węglowym (ang. Carbon Footprint) określamy całkowitą ilość dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych (np. metanu czy podtlenku azotu) bezpośrednio albo pośrednio emitowanych przez produkt podczas jego pełnego cyklu życia (ang. Life Cycle Assessment, LCA). Ślad węglowy obejmuje więc emisje, jakie powstają przy pozyskiwaniu surowca, produkcji i transporcie konkretnych produktów, aż po ich utylizację i recykling, czyli kres ich wartości użytkowej.
Opakowania z tworzyw sztucznych a ślad węglowy
Przeprowadzone w ostatnich latach badania pokazały, że ślad węglowy opakowań z tworzyw sztucznych w porównaniu do ich odpowiedników wykonanych z innych materiałów opakowaniowych (jak papier, metal, szkło) jest o wiele niższy. Wpływają na to właściwości plastiku, który w odróżnieniu do substytutów:
- ma niższą masę całkowitą (przy zachowaniu tych samych funkcjonalności),
- wymaga mniejszej ilości energii (przez całkowity okres użytkowania),
- emituje mniej dwutlenku węgla (przez całkowity okres użytkowania) [1].
Stosowanie opakowań z tworzyw sztucznych odpowiada za zaledwie 0,6% średniego śladu węglowego generowanego przez jednego konsumenta na terenie Europy. Co ciekawe, plastik pozwala ograniczyć emisję gazów cieplarnianych będącą rezultatem strat żywności wynikających z ich złego przechowywania [2]!
Jak zmniejszyć ślad węglowy plastiku?
Naukowcy z University of California w Santa Barbara wskazali sposoby na obniżenie śladu węglowego tworzyw sztucznych. Stosowanie tych zasad przyczyni się do zmniejszenia negatywnego wpływu opakowań z plastiku na środowisko naturalne. Według ekspertów w procesie tym bardzo duże znaczenie mają: rozsądne korzystanie z tworzyw sztucznych i ich recykling. Takie działania pozwalają oszczędzić surowce naturalne i ograniczają ilości składowanych odpadów. Największy wpływ ma jednak wykorzystywanie do produkcji opakowań energii ze źródeł odnawialnych zamiast energii pochodzącej ze spalania paliw kopalnianych.
– W przedstawionej Strategii Rozwoju KGL S.A. na lata 2021–2025 założyliśmy m.in. dalszy rozwój oferty opakowań proekologicznych (100% recycylate, MONOPET, rPET), w tym o zredukowanej wadze. Naszym celem jest również rozpoczęcie produkcji regranulatów, w pierwszej kolejności PET, a w przyszłości – poliolefin. To będzie nasz wkład w obniżenie śladu węglowego w cyklu życia opakowań z tworzyw sztucznych – mówi Lech Skibiński, Wiceprezes KGL S.A. – Będziemy działać na polu maksymalnego wykorzystania między innymi odpadów produkcyjnych i naddatków technologicznych poprzez zamianę ich na regranulaty, które następnie użyjemy w produkcji opakowań.
- [1] Prezentacja „Nie śmiecić plastikiem! to sensowniej niż zrywać z plastikiem”, Circular Packaging Design, Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych PZPTS, 2020
- [2] Raport „Wpływ opakowań z tworzyw sztucznych na zużycie energii oraz na emisję gazów cieplarnianych w Europie z uwzględnieniem całego cyklu życia”, Denkstatt, lipiec 2011
- [3] https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C33690%2Cslad-weglowy-plastiku.html