Tworzywa biodegradowalne to obecnie jedne z ciekawszych zamienników dla powszechnie stosowanych nie biodegradowalnych tworzyw ropopochodnych. Najpopularniejszym z nich jest polilaktyd, który stanowi ok. 40% wszystkich wykorzystywanych biodegradowalnych polimerów.
Czym jest polilaktyd?
PLA (polilaktyd, poli(kwas mlekowy), z ang. poly(lactic acid), polylactide) to polimer należący do grupy poliestrów alifatycznych. Aktualnie jest najbardziej powszechnym biotworzywem wytwarzanym z surowców odnawialnych (np. mączka kukurydziana) i podlegającym naturalnym procesom rozkładu organicznego (pełna biodegradowalność). Polilaktyd można przetwarzać, stosując większość standardowych technologii przetwórstwa tworzyw sztucznych, włącznie z termoformowaniem, wytłaczaniem, formowaniem wtryskowym i rozdmuchowym.
Aby PLA spełniało swoją ekologiczną rolę, należałoby zużyte opakowania wykonane z polilaktydu odpowiednio posegregować i następnie poddać je procesowi kompostowania w warunkach przemysłowych. I tu zaczynają się wyzwania zarówno dla konsumentów, jak i zakładów przetwórstwa odpadów.
Segregacja PLA nie jest taka prosta
Opakowania wytworzone z PLA oznaczane są numerem 7, czyli należą do grupy 7: Inne. Jeśli na opakowaniu nie będzie wskazane wprost, że jest ono wykonane z polilaktydu, to konsument będzie miał duży problem z odróżnieniem go od tradycyjnego plastiku. Dodatkowo PLA bez odpowiedniego certyfikatu nie może być przeznaczone na kompost.
Wyzwania związane z kompostowaniem PLA
To właśnie dzięki możliwości kompostowania, PLA jest uważany za przyjazny dla środowiska. Należy jednak pamiętać, że tworzywa biodegradowalne wymagają określonych warunków i czasu degradacji, aby mogły być uznane za kompostowalne lub aby uległy kompostowaniu. Rozkład materiału polimerowego następuje pod wpływem czynników biotycznych (grzybów, bakterii) w specjalistycznych instalacjach do kompostowania, w środowisku charakteryzującym się podwyższoną temperaturą i wilgotnością. W wyniku procesu rozkładu organicznego wytwarzane są m.in. energia, woda, dwutlenek węgla, biomasa, czyli nietoksyczne produkty, występujące w przyrodzie.
Wymienione powyżej warunki do rozkładu PLA można uzyskać tylko w kompostowniach przemysłowych, przez co kompostowanie przydomowe się nie sprawdzają. Obecnie polskie kompostownie nie przyjmują odpadów z polilaktydu. Zakłady nastawione są przede wszystkim na bioodpady, jak liście czy skoszona trawa. Biomateriały natomiast przeznaczone są do odzysku energetycznego (prąd i ciepło), czyli poddawane są procesowi spalania w spalarniach odpadów.
Wykorzystanie PLA przez KGL
KGL na bieżąco przygląda się trendom na rynku produkcji opakowań z tworzyw sztucznych. Mając na uwadze zapotrzebowanie Klientów na opakowania z nowoczesnych materiałów, w 2019 roku firma wprowadziła do swojej oferty wyroby z tworzyw biodegradowalnych, dla których materiałem bazowym jest właśnie PLA. Jest to możliwe dzięki stosowaniu przez spółkę wysokiej klasy maszyn (ekstrudery i termoformierki), posiadających technologiczne możliwości wytwarzania opakowań z biotworzyw.
Obecnie udział produktów wykonanych z polilaktydu w ofercie przedsiębiorstwa jest niewielki i wynosi poniżej 2% łącznej produkcji. KGL produkuje z PLA przede wszystkim kubki do zimnych napojów oraz pojemniki na sałaty. W ramach prac rozwojowych realizowanych w Centrum Badawczo-Rozwojowym prowadzone są badania związane z opracowaniem technologii produkcji kubka do gorących napojów, który wykonany zostanie z surowców biodegradowalnych CPLA (ang. Crystallized Poly(Lactic Acid)).